หากพูดถึงส่วนประกอบของรถยนต์แล้ว หลายคนอาจมองว่า ท่อไอเสีย เป็นเพียงชิ้นส่วนเล็ก ๆ ที่ไม่ได้มีผลกระทบต่อการทำงานของระบบรถยนต์มากเท่าไร เลยทำให้ชิ้นส่วนนี้มักถูกมองข้ามในเรื่องการบำรุงรักษาไป ทั้งที่ความจริงแล้วท่อไอเสียรถยนต์มีบทบาทหน้าที่ และความสำคัญอยู่ไม่น้อยเลยทีเดียว เพราะไม่เพียงแต่จะช่วยระบายควันไอเสีย ระบายความร้อนที่เกิดจากการเผาไหม้แล้ว ชิ้นส่วนของท่อไอเสียยังช่วยกรองมลพิษที่เป็นอันตราย ให้ออกมาสู่อากาศน้อยลงอีกด้วย วันนี้เราจึงอยากพาทุกคนไปทำความรู้จักกับส่วนประกอบหลักของท่อไอเสียรถยนต์ให้มากยิ่งขึ้น รวมถึงสัญญาณเตือนที่บ่งบอกว่าท่อไอเสียของรถคุณอาจกำลังมีปัญหา เพื่อให้คุณสามารถรับมือและแก้ไขปัญหาได้อย่างทันท่วงที

ท่อไอเสียรถยนต์คืออะไร ทำหน้าที่อะไร?

ท่อไอเสีย (Exhaust System) เป็นระบบที่ทำหน้าที่ระบายก๊าซ หรือแก๊สที่เกิดจากกระบวนการเผาไหม้ในเครื่องยนต์ ก๊าซเหล่านี้เป็นผลพลอยได้จากการเผาไหม้เชื้อเพลิง มีอันตรายต่อสุขภาพและสิ่งแวดล้อม ซึ่งที่กล่าวไปข้างต้นเกี่ยวกับท่อไอเสีย หน้าที่ที่สำคัญของมันยังมีอีกหลายด้านเช่น

  • ช่วยระบายก๊าซที่เกิดจากการเผาไหม้ เพื่อให้เครื่องยนต์ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ การระบายก๊าซนี้จะต้องเป็นไปอย่างรวดเร็วและมีความสม่ำเสมอ
  • ลดเสียงจากการทำงานของเครื่องยนต์ เสียงจากการระเบิดของเครื่องยนต์มีความดังมาก ท่อไอเสียรถยนต์จึงมีส่วนที่เรียกว่า ตัวลดเสียง หรือ หม้อพัก (Muffler) เพื่อช่วยลดเสียงนี้
  • ช่วยลดมลพิษ ท่อไอเสียมีส่วนประกอบที่ช่วยลดปริมาณสารพิษในก๊าซไอเสีย เช่น แคทตาไลติก คอนเวอร์เตอร์ (Catalytic Converter) ที่ช่วยเปลี่ยนก๊าซพิษให้อยู่ในรูปที่ไม่เป็นอันตรายต่อสิ่งแวดล้อม

ส่วนประกอบท่อไอเสียรถยนต์

หลังจากทำความรู้จักกับหน้าที่ของท่อไอเสียรถยนต์และความสำคัญกันไปแล้ว มาต่อกันที่ส่วนประกอบท่อไอเสียรถยนต์กันบ้าง โดยจะมีส่วนประกอบสำคัญอยู่หลายส่วน ดังนี้

  1. ท่อร่วมไอเสีย (Exhaust Manifold)

เริ่มกันที่ส่วนประกอบชิ้นแรกของระบบท่อไอเสียอย่าง ท่อร่วมไอเสีย มีหน้าที่ คือ รวบรวมก๊าซไอเสียที่ถูกปล่อยออกมาจากกระบอกสูบต่าง ๆ ของเครื่องยนต์ แล้วนำพาก๊าซเหล่านี้ไปยังส่วนอื่นของท่อไอเสีย ส่วนมากแล้วท่อร่วมไอเสียมักทำจากเหล็ก หรือสเตนเลสที่มีความทนทานต่อความร้อนสูง เพื่อให้ทนทานต่อการใช้งาน

  1. แคทตาไลติก คอนเวอร์เตอร์ (Catalytic Converter)

มาต่อกันที่ชิ้นส่วนสำคัญในการช่วยกรองมลพิษก่อนปล่อยสู่อากาศอย่าง แคทตาไลติก คอนเวอร์เตอร์ หรือที่นิยมเรียกกันว่า ท่อแคท ส่วนนี้เป็นอุปกรณ์ที่อยู่ถัดจากท่อร่วมไอเสีย มีหน้าที่เปลี่ยนก๊าซพิษอันตรายที่เกิดจากการเผาไหม้อย่าง คาร์บอนมอนอกไซด์ (CO) ไนโตรเจนออกไซด์ (NOx) และไฮโดรคาร์บอน (HC) ให้กลายเป็นก๊าซที่มีความอันตรายต่อสิ่งแวดล้อมน้อยลง เช่น คาร์บอนไดออกไซด์ (CO2) ไนโตรเจน (N2) และไอน้ำ (H2O) โดยกระบวนการนี้สามารถช่วยลดมลพิษที่ปล่อยออกสู่บรรยากาศได้อย่างมีประสิทธิภาพ

  1. ออกซิเจน เซนเซอร์ (Oxygen Sensor)

ส่วนประกอบชิ้นต่อมาคือ ออกซิเจน เซนเซอร์ เป็นอุปกรณ์ที่ใช้ตรวจวัดปริมาณออกซิเจนในก๊าซไอเสีย มีหน้าที่ช่วยปรับการจ่ายเชื้อเพลิงให้เหมาะสม ทำให้การเผาไหม้ในเครื่องยนต์มีประสิทธิภาพสูงสุด เพราะการที่เครื่องยนต์เผาไหม้เชื้อเพลิงได้ไม่เต็มที่ หรือ ไม่สมดุล อาจทำให้เกิดปัญหา เช่น การใช้เชื้อเพลิงมากเกินไปหรือการปล่อยมลพิษสูง 

  1. หม้อพักไอเสียรถยนต์ (Muffler / Silencer)

มีหน้าที่หลักในการลดเสียงดังจากการเผาไหม้ภายในเครื่องยนต์ให้เบาลง หลักการทำงานของมัฟเฟลอร์ คือ การใช้ประโยชน์จากโครงสร้างภายในที่ประกอบด้วยช่องวาง ห้องเก็บเสียง และวัสดุซับเสียง เพื่อเปลี่ยนทิศทางของไอเสีย ทำให้เกิดการสะท้อน การหักเห และการดูดซับเสียง จึงทำให้เสียงที่ลอดออกมาเบาลงนั่นเอง  

  1. ปลายท่อไอเสีย (Exhaust Tips / Tailpipe)

และชิ้นส่วนสุดท้าย คือ ปลายท่อไอเสีย เป็นส่วนที่อยู่ท้ายสุดของระบบท่อไอเสีย ทำหน้าที่ปล่อยก๊าซไอเสียออกจากตัวรถ ปลายท่อบางชนิดออกแบบมาเพื่อช่วยลดเสียงดังจากไอเสียที่ไหลผ่าน ทำให้เสียงเครื่องยนต์นุ่มนวลขึ้น นอกจากนี้ปลายท่อไอเสียมักทำจากวัสดุที่ทนทานต่อความร้อนและสนิม จึงสามารถช่วยป้องกันการผุกร่อนที่เกิดจากสภาพแวดล้อมได้

สัญญาณที่บ่งบอกว่าท่อไอเสียรถยนต์มีปัญหา

ท่อไอเสียปล่อยควันดำ

หลังจากทำความรู้จักกับหน้าที่ ความสำคัญ และส่วนประกอบท่อไอเสียรถยนต์กันไปแล้ว เรามาดูสัญญาณเตือนที่บ่งบอกว่าท่อไอเสียอาจกำลังมีปัญหากันต่อเลยดีกว่า เพราะการตรวจสอบสภาพของท่อไอเสียเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อให้รถยนต์ทำงานได้อย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพสูงสุด มาเช็กกันว่าท่อไอเสียของรถคุณมีอาการผิดปกติเหล่านี้หรือไม่ 

  • มีเสียงดังผิดปกติ

หากคุณได้ยินเสียงดังผิดปกติจากบริเวณใต้ท้องรถ นั่นอาจเป็นสัญญาณเตือนว่า ท่อไอเสียรถยนต์กำลังมีปัญหา ซึ่งอาการลักษณะนี้มักเกิดจาก หม้อพักไอเสียมีรอยรั่วหรือเกิดความเสียหาย ดังนั้น เมื่อได้ยินเสียงผิดปกติ ควรรีบตรวจสอบท่อไอเสียโดยทันที  

  • มีควันดำหรือควันขาวออกมาจากท่อไอเสีย

การมีควันดำหรือควันขาวออกมาจากท่อไอเสีย บ่งบอกถึงปัญหาในการเผาไหม้ของเครื่องยนต์ เช่น วาล์วเสีย หรือปัญหาที่แคทตาไลติก คอนเวอร์เตอร์ โดยควันดำมักเกิดจากการเผาไหม้ที่ไม่สมบูรณ์ ส่วนควันขาวอาจเกิดจากการที่น้ำมันหรือของเหลวอื่น ๆ รั่วไหลเข้าสู่ห้องเผาไหม้ 

  • มีกลิ่นเหม็น

ถ้าพบว่ามีกลิ่นเหม็นของก๊าซไอเสียเข้ามาในห้องโดยสาร อาจเป็นสัญญาณเตือนของการรั่วไหลในระบบท่อไอเสียรถยนต์ ฉะนั้นควรรีบตรวจสอบและแก้ไขในทันที เนื่องจากก๊าซไอเสียอย่างก๊าซคาร์บอนมอนอกไซด์เป็นอันตรายต่อสุขภาพ หากสูดดมในปริมาณมากหรือเป็นเวลานาน อาจทำให้เกิดอาการเวียนศีรษะ คลื่นไส้ อาเจียน แน่นหน้าอก หรืออาจร้ายแรงถึงขั้นเสียชีวิตได้

  • รถยนต์สั่นสะเทือนผิดปกติ

หากรู้สึกว่ารถยนต์มีอาการสั่นสะเทือนที่ผิดปกติ นั่นอาจเป็นสัญญาณเตือนว่า ท่อไอเสียรถกำลังเกิดปัญหา เช่น ท่อไอเสียหลวม หรือมีการติดตั้งที่ไม่ถูกต้อง ทำให้การระบายก๊าซไอเสียไม่เป็นไปตามปกติ ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อประสิทธิภาพของเครื่องยนต์และทำให้เกิดปัญหาอื่น ๆ อย่างเครื่องยนต์ได้รับความเสียหาย หรืออาจเกิดอุบัติเหตุตามมาได้  

ท่อไอเสียเป็นส่วนสำคัญที่ควรได้รับการดูแลและบำรุงรักษาอย่างสม่ำเสมอ การใส่ใจและตรวจสอบสัญญาณผิดปกติเหล่านี้ จะช่วยยืดอายุการใช้งานของรถยนต์ และลดการปล่อยมลพิษที่เป็นอันตรายต่อสิ่งแวดล้อมได้ 
หากคุณกำลังต้องการตรวจเช็กสภาพรถ หรือต้องการคำปรึกษาเกี่ยวกับเครื่องยนต์ที่ ศูนย์นิสสัน เรามีช่างผู้ชำนาญการคอยให้คำแนะนำอย่างครบวงจร เพื่อให้รถของคุณมีประสิทธิภาพ เพิ่มความมั่นใจ และความปลอดภัยในทุกการขับขี่ของคุณ